Wat is neuroblastoom?

Jaarlijks krijgen ruim 600 kinderen in Nederland de kanker. Ongeveer 25 kinderen hiervan krijgen de diagnose neuroblastoom. Lees hier alles over deze vorm van kanker. 

Wat is neuroblastoom?

Neuroblastoom is kanker van de voorlopercellen van het onwillekeurige zenuwstelsel. De meeste kinderen die het krijgen, zijn onder de 4 jaar. De tumor komt het meeste voor in het merg van de bijnier in de buik, en soms in de borstholte, het bekken of de hals. 

Hoe ontstaat kanker?

Kanker ontstaat als een bepaald type lichaamscel ongeremd gaat delen. Normaal gesproken komen er elke dag nieuwe cellen bij doordat cellen zich delen maar er gaan ongeveer net zoveel cellen ook weer dood. Als er iets mis gaat in de mechanismen die dit regelen, kunnen cellen zich ongeremd gaan delen en of/niet meer doodgaan. Als gevolg hiervan kan kanker ontstaan. 

Hoe ontstaat neuroblastoom?

Het onwillekeurige zenuwstelsel is dat deel van het zenuwstelsel waar we geen invloed op hebben en dat onder andere de hartslag, spijsvertering en ademhaling regelt. Tijdens de ontwikkeling van dit zenuwstelsel in het embryo ontstaat er een fout in een van deze voorlopercellen, waardoor deze in heel hoog tempo gaat delen en er een tumor ontstaat.

Op welke plek kan neuroblastoom ontstaan?

Neuroblastomen kunnen overal in dit systeem ontstaan met een voorkeur voor het merg van de bijnier (60%). De tumor kan op een plek blijven zitten, maar vaak ontstaan er uitzaaiingen in andere delen van het lichaam. Deze kunnen bijvoorbeeld in de lymfeklieren, botten, lever of beenmerg gaan zitten.

Wat zijn de klachten van neuroblastoom?

Afhankelijk van de plek van de tumor kunnen eer verschillende klachten ontstaan:

• Een neuroblastoom in de buik kan buikpijn, misselijkheid en een opgezette buik veroorzaken.
• Een neuroblastoom in de borstholte kan moeite met adem halen veroorzaken.
• Een neuroblastoom in de bekken kan problemen met ontlasting veroorzaken.
• Een neuroblastoom in het zenuwkanaal in de wervelkolom  kan verlammingsverschijnselen geven.
• Een neuroblastoom in de hals veroorzaakt zwelling en soms een hangend ooglid. Sommige kinderen hebben last van hoge bloeddruk, overmatig zweten en diarree.
• Ook uitzaaiingen kunnen klachten geven.

Wat is de overlevingskansen van kinderen met neuroblastoom?

Wat de genezingskans van een kind met neuroblastoom is, hangt van een aantal factoren af, zoals de leeftijd van het kind. Is het kind jonger dan 1,5 jaar? Dan is het over het algemeen veel beter te behandelen dan een ouder kind. In enkele gevallen verdwijnt de tumor rond die leeftijd zelfs zonder behandeling. Waarom dit exact gebeurt, is niet bekend. Ook de plaats waar de tumor is ontstaan, speelt mee in de genezingskansen. 

Wanneer neuroblastomen niet zijn uitgezaaid, dan ligt de genezingskans gemiddeld tussen de 70% en 90%. Wanneer er wel uitzaaiingen zijn of wanneer de tumor zeer agressief is, dan ligt de overlevingskans een stuk lager, gemiddeld tussen de 35 en 50%. Meestal kunnen patiënten met een neuroblastoom na diagnose goed behandeld worden met onder andere chemotherapie, chirurgie, bestraling en immuuntherapie. Bij de meeste patiënten verdwijnt de tumor dan helemaal. Toch komt bij 50% van deze kinderen de tumor na enkele jaren weer terug. De tumor reageert dan niet meer op chemotherapie en de patiëntjes overlijden helaas vaak.

Welke behandeling krijgen kinderen?

Welke behandeling nodig is, hangt sterk af van in welke fase de tumor zich bevindt. Neuroblastoom wordt bijna altijd behandeld met een operatie om de tumor(en) weg te halen. Daarnaast wordt er ook chemotherapie, bestraling en soms een MIBG-behandeling gegeven. MIBG is een tumor specifieke bestraling. Ook een hoge dosis chemotherapie gevolgd door enkele of dubbele stamceltransplantatie is noodzakelijk wanneer de tumor groot en/of uitgezaaid is. Na de stamceltransplantatie kan ook nog immunotherapie gegeven worden. Dit zet het afweersysteem van het kind aan tot vernietigen van kankercellen.

Wat doet KiKa?

KiKa financiert verschillende onderzoeken naar neuroblastoom. Deze onderzoeken richten zich onder andere op nieuwe behandelmethodes, gepersonaliseerde therapieën en nieuwe medicijnen. Wil je meer weten over deze onderzoeken? Je kunt ze lezen op onze website. 

Resultaten

Met steun van KiKa is veel onderzoek gedaan naar de oorzaak van de slechte overlevingskans bij een deel van de patiënten. Zo is duidelijk geworden wat het verschil is tussen de eerste tumor en teruggekeerde neuroblastoom. Ook blijken genetische veranderingen die in de tumorcellen aanwezig zijn, grote invloed te hebben op de overlevingskans.