Hoe kan botverlies in een vroeg stadium worden opgespoord en worden behandeld?
Late effecten van radiotherapie
De late effecten van radiotherapie bij overlevenden van kinderkanker
De overleving van kinderen met kanker is in de laatste jaren sterk verbeterd, maar gaat echter gepaard met een risico op het ontstaan van late effecten die deels aan de tumor en deels aan de behandeling te wijten zijn. Een bekende en belangrijke risicofactor is radiotherapie.
Het doel van dit project is de relatie tussen bestralingsdosis en late effecten nauwkeurig te analyseren. Hiervoor is bij een groot aantal lange termijn-overlevenden van kanker op de kinderleeftijd het vóórkomen en de ernst van late effecten onderzocht. Afhankelijk van de aard en dosis van de bestraling werden er verschillende late effecten gevonden.
Overlevenden waarvan de hersenen bestraald waren hadden het vaakst last van late effecten en ook het vaakst ernstige, levensbedreigende late effecten. Meer dan 80% van deze groep had last van late effecten en bijna de helft had minstens vijf late effecten. De meest voorkomende late effecten in deze groep waren kaalheid en effecten op het geheugen, het zenuwstelsel, de stofwisseling en de hormoonhuishouding.
Hersenbestraling leidde ook tot een hoger risico op beroertes. Dit verhoogde risico werd ook gezien bij overlevenden die op de borstkas-hals bestraald waren en was het hoogst in de groep die zowel hersenbestraling als bestraling van de borstkas-hals had gehad. Het risico op beroertes nam toe naarmate de stralingsdosis hoger was.
Een derde van de overlevenden waarbij het hart in het bestralingsgebied had gelegen had last van hartklepafwijkingen. Ook het risico op hartklepafwijkingen nam toe met een hogere stralingsdosis. De aanwezigheid van een aangeboren hartafwijking zorgde ook voor een verhoogd risico op klepafwijkingen.
De gevonden risicoschattingen op basis van stralingsdosis ondersteunen de ontwikkeling van richtlijnen voor screening van overlevenden van kinderkanker op late termijn effecten wat tijdige en doeltreffende behandeling mogelijk maakt.
Onderzoeksnummer: 68
Centrum: Emma Kinderziekenhuis - AMC Amsterdam
Startjaar: 2010
Looptijd: 4 jaar
Totale kosten/bijdrage KiKa: € 264.460
