Relatie tussen dosis-intensiteit en overlevingsuitkomsten

Bij de behandeling van osteosarcoom worden verschillende combinaties van medicijnen gebruikt en verschilt de gegeven dosis en duur van de behandeling tussen patiënten. Chemotherapeutische middelen zijn giftig en daardoor effectief tegen kankercellen, hierdoor kunnen ze echter ook effect hebben op gezonde lichaamscellen waardoor ernstige bijwerkingen op kunnen treden. Als er te veel bijwerkingen optreden wordt de behandeling vaak aangepast waardoor de dosis die de patiënt ontvangt vaak lager is dan de vooraf geplande dosis. Tot nu toe is er nog geen onderzoek uitgevoerd om het effect van al deze verschillende behandeling op de overleving te vergelijken. Daarnaast is er nooit gekeken naar de uiteindelijk ontvangen dosis voor elke individuele patiënt. Deze studie heeft tot doel om juist dit te doen en zo te bepalen wat de beste behandeling voor elke individuele patiënt is. 

Voor deze analyse wordt gebruik gemaakt van een grote data set osteosarcoom patiënten, die door 6 osteosarcoom studie groepen met verschillende chemotherapie protocollen behandeld zijn. Met behulp van wiskundige modellen zal de uiteindelijke dosis van de geneesmiddelen in het lichaam voor elke individuele patiënt bepaald worden en gekeken worden wat de relatie tussen de ontvangen dosis en de overlevingsuitkomst en giftigheid van de geneesmiddelen.  

Hierbij wordt gekeken naar het effect van vermindering van de gegeven dosis en de invloed van een aantal risico factoren op de overleving. Ook wordt er gekeken naar het risico op het ontwikkelen van secondaire tumoren en overlijden. Het doel van dit onderzoek is om een optimaal behandelprotocol voor osteosarcoom-patiënten te ontwikkelen. Met de resultaten van dit onderzoek kunnen de richtlijnen opgesteld worden voor de meest efficiënte en minst giftige behandeling van osteosarcoom. Voor kinderen is dit van groot belang, omdat bij een toename in overleving van deze ziekte ernstige lange termijn bijwerkingen zoveel mogelijk vermeden moeten worden. 

Hoe nu verder?

De onderzoeksgroep heeft inmiddels een wiskundig model opgezet. Dit model houdt er rekening mee dat het optreden van giftige effecten als gevolg van de therapie zowel de gegeven dosis als de uitkomst beïnvloedt. Hiermee kan nu het effect van de individuele dosis bij een patiënt op de uitkomst bepaald worden. Er is gestart met de analyse van een groep patiënten om de vraag te beantwoorden wat het effect is van het weglaten van 1 van de 4 doses chemotherapie op de uitkomst. Uit deze analyse bleek dat het weglaten van 1 van de doses geen effect had op de uitkomst maar dat het wel belangrijk was om de chemotherapie volgens het geplande schema te geven, en niet te vertragen. 

Het opgestelde wiskundige model is ook vergeleken met een simpeler vaak gebruikt model. Hieruit bleek dat het nieuw ontwikkelde model een goede benadering is om klinische studies te analyseren, en beter voldoet dan de gebruikelijke studies. In de komende jaren zal het nieuwe model verder getest worden. Dit model zal in de toekomst een bijdrage kunnen leveren om voor elke individuele patiënt de optimale dosis van therapie te bepalen en daarmee de kans op overleving te optimaliseren en de bijwerkingen te minimaliseren. Dit model zal mogelijk ook bij andere vormen van kinderkanker ingezet kunnen worden. 

Onderzoeksnummer: 163 
Centrum: Willem-Alexander Kinderziekenhuis - LUMC Leiden 
Startjaar: 2015 
Looptijd: 2 jaar 
Totale kosten/bijdrage KiKa:  € 195.000